Özyeğin Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Bölüm Başkanı Doç. Dr. Özge Samancı'nın çeviri yazı ve sadeleştirmesiyle Çiya Yayınları'nın bastığı "1880 Yeni Yemek Kitabı", Ahmet Örs, Faruk Şüyün, Mehmet Yaşin, Nevin Halıcı ve Osman Serim'den oluşan kurul tarafından “Yılın Gastronomi Kitabı” seçildi. Doç. Dr. Samancı, Pera Müzesi'nde düzenlenen törende ödülünü aldı.

 

19. yüzyıl İstanbul mutfağında kebapların, dolmaların, helvaların pilavların yanında turta, rozbif, puding gibi “alafranga” yemeklerin yer aldığı Yeni Yemek Kitabı, adından da anlaşılacağı gibi gününün mutfak akımını yansıtan “yeni” kitaplardan biri. İlk kez 1880 yılında yayımlanan eserin yazarının kim olduğu bilinmiyor.  Geleneksel yemek çeşitleriyle alafranga mutfağın bir araya geldiği kitabın önsözünde, tariflerin dönemin meşhur aşçılarının İstanbul konaklarında yaptığı yemek tarifleri olduğu belirtiliyor. Yeni yemekler kadar geleneksel Osmanlı mutfağının özelliklerini yansıtan pişirme teknikleri ve malzemelerin de yer aldığı Yeni Yemek Kitabı, orijinal metinleri, çeviri yazısı ve sadeleştirilmiş hâliyle yüzyıllar öncesinden günümüze uzanan çok önemli bir kaynak.

 

Türk mutfak kültürünün korunması ve yaşatılmasının arşivde gizli kalan kaynakların gün ışığına çıkarılması yoluyla sağlanacağını belirten Doç. Dr. Özge Samancı kitabın hikayesini şu sözlerle anlatıyor:

 

“Bu kitabı yıllar önce Fransa'da EHESS'de (Ecole des Hautes Etudes en Sciences Sociales) ‘19. Yüzyıl İstanbul Mutfak Kültürü' başlıklı doktora çalışmamda kullanmak üzere çevirmiştim. Yıllar sonra basıma hazır hale getirmek için üzerinde çalıştım ve yayınevine teklif ettim. Yeni Yemek Kitabı, ilk baskısı 1880 yılında İstanbul'da, Osmanlı Türkçesi'nde yazılan anonim bir yemek kitabı. Daha sonraki yıllarda kitabın üç baskısı daha yayınlanmış. Kitap, 19. Yüzyıl seçkin Osmanlı mutfağını temsil eden İstanbul yemek kültürünü yansıtıyor. Kitapta 1850'li yıllardan itibaren seçkin İstanbul ve Osmanlı saray mutfağında gözlemlenen Batı etkisi, alafranga yemek tarifleriyle yer alırken, kadim Osmanlı mutfağının geleneksel yemek tarifleri de yer alıyor. Dönemin yemek kültürünü yansıtan kitap hem tarih hem de gastronomi alanında faydalı olacak birincil bir kaynak.”

 

Osmanlı ve Türk mutfak kültürü üzerine yayımlanmış kitap, kitap bölümleri ve makaleleri bulunan Doç. Dr. Özge Samancı'nın doktora tezi “La Cuisine d'Istanbul au 19e siècle”(19. Yüzyıl İstanbul Mutfak Kültürü) 2015'te Fransa'da kitap olarak yayımlanmıştı.