Öğrenciler ikiye ayrılır: Ertesi gün için çantasını geceden hazırlayanlar ve hazırlamayanlar. Şelale Birgen’in "Öğretmen Olmadan Önce Öğrenciydim" isimli anı kitabını okurken öğrendim ki bu ayrım öğretmenler için de geçerliymiş. Nasıl bir öğrenciysen, öyle bir öğretmen oluyormuşsun. Şelale Birgen, geceden ertesi günkü dersine hazırlanıp, çantasını kapının yanına koyan öğretmenlerden. 

Okul öncesi yaşlardan beri öğretmen olmayı düşleyen Birgen’in eğitim hayatı Özel Sakarya Koleji’nde başlıyor. Ardından Arnavutköy Amerikan Kız Koleji (bugünkü Robert Kolej) ve Boğaziçi Üniversitesi ile devam ediyor. Devam ediyor diyorum çünkü hiç bitmiyor Birgen’in eğitimi. Her olaydan kendine bir ders çıkarıyor, bir şeyler öğreniyor. Örneğin stajyer öğretmenlerin dersini dinlemek için sınıftaki sıralardan birinde 45 dakika boyunca oturunca öğrencilerin neden teneffüs zili çaldığında koşa koşa dışarı çıktığını anlıyor. 40 yıla yaklaşan eğitimcilik hayatında öğrenme süreci hala devam eden bir öğretmen o.

 

Hatta bir noktada neredeyse sıfırdan başlaması gerekiyor her şeye. Bunu gerektiren, talihsiz hastalığı; kalp romatizması. Üniversite eğitimini birincilikle tamamlayıp hayalini kurduğu öğretmenliğe başladıktan yalnızca bir yıl sonra bir kalp romatizması geçiriyor yazar. Konuşma bozukluğu ve kısmi felç ile onu neredeyse ‘koca bir bebeğe’ döndüren bu hastalıktan kurtulma reçetesi de elbette eğitim.

 

Meslek aşkının da yardımıyla kendini tekrar ‘eğitiyor’ Birgen. Kitap okurken paragrafları, film izlerken sahneleri takip etmeyi tekrar öğreniyor, sağ elini kullanmayı, çay karıştırmayı, diş fırçalamayı sıfırdan alıyor... Tüm bu zorlu sürecin ardından, inanması güç ama, mesleğe geri dönüyor. Önce Darüşşafaka Lisesi, ardından Özel Yıldız Lisesi ve sonra da emekliliğine kadar çalışacağı Boğaziçi Üniversitesi.  

 

Evet, tahmin edebileceğiniz gibi, eğitim macerası emekliliğiyle son bulmuyor elbette Birgen’in. Emekliliğinin ardından da vakıf üniversitelerinde dersler vererek ve bu dersler için hâlâ geceden hazırlanarak sürdürüyor mesleğini. Bu kitap da öyle görünüyor ki bu aşkla kaleme alınmış. Deneyimlerini daha çok kişiyle paylaşmak amacıyla. Zaten kitabı yazma amacını da böyle açıklıyor yazar. "İngilizce Öğretmenliği Bölümü’ndeki öğrencilerimin, pratik bilgi ve deneyim eksikliğini, başka bir deyişle, teoride en ince detayına kadar gördükleri öğretmenlik mesleğinde, pratikte karşılarına çıkan en ufak sorunda nasıl çaresiz kaldıklarını görmek," onu bu kitabı yazmaya iten en önemli etkenlerden biri olmuş.

 

Şelale Birgen, mesleğine dair, deneyimleriyle öğrendiği her şeyi paylaşmış bu kitapta. Eğitimin farklı biçimlerini, yönlerini, amaçlarını, basamaklarını, yöntemlerini, mekan ve elemanlarını kişisel bakış açısıyla irdelemiş. Hem kendi öğrencilik zamanlarındaki öğretmenlerinden hem de öğretmenlik yaptığı dönemde öğrencileriyle ilişkilerinden örnekler vererek. 

Kitaptan herkesin alacağı ‘dersler’ var elbette ama özellikle genç öğretmen adayları için rehber niteliğinde "Öğretmen Olmadan Önce Öğrenciydim".