Milliyet Sanat
Mayıs 2015

Daha 17, 17'ymiş

Booth Tarkington'ın 1916 yılında ilk kez kitaplaştırdığı "On Yedi", henüz o yaştaki William'ın ergenliğini ve kendini keşfetmesini anlatıyor.
"On Yedi"
Booth Tarkington
Çev: Ruhiye Erulaş
Altın Bilek Yayınları
Fiyatı: 17.50 TL
Roman
 
DERYA ÜLKAR
 
Yirmili yaşlardan sonra hızla geçip giden zamanın unutturduğu yaşlardan biridir 17. Aileden bağımsız ve daha özgür olunacağı sanılan 18. yaş için geri sayımın başladığı, reşit olmaya resmi kayıtlara geçmeye bir kala bir geçiş dönemi... Geleceğe yönelik fikirlerin oluşmaya başladığı, hayatın daha da ciddileştiği, sorumluluk duygularının geliştiği, aileye karşı çıkışların zirve yaptığı yaş... 17'sinde olan için de, aile için de zorlu bir süreçtir bu. Çocuk da değildir, büyük de, 17 yaşındaki kişi. Bu yaşın getirisi olan her duygunun yoğun yaşandığı, o zor geçişleri ebeveyn bilse de karşısındakini anlamakta zorluk çeker.
 
İnsan ilişkileri konusunda duyarlılığıyla tanınan Pulitzer ödüllü yazar Booth Tarkington, "On Yedi"de Baxter Ailesi'nin 17 yaşındaki oğlu William Sylvanus Baxter'ın ilk aşkını esprili bir dille anlatıyor. Birgün yolda yürürken buluyor William'ı ilk aşkı. Diğer kızlardan çok farklı bir güzellikte olan, ismini bilmediği, kasabanın yabancısı mavi gözlü kızı görür görmez etkilenerek, etrafını bürüyen pembe pusun içinde kalmasıyla başlıyor William'ın hikayesi.
 
Baxterların komşusu Parcher ailesine misafir olarak gelen, William'ın âşık olduğu Lola Pratt, küçük beyaz Flopit isminde bir köpeğe sahiptir. Hem de bebek konuşmasını taklit ederek konuşmaktadır.
 
Orta halli bir aile olan Baxter Ailesi'nin, evlerinde verandanın altındaki gölgede dinlendikleri sakin hayatları Lola'nın gelişiyle son bulur ve herkes için pek sakin geçmeyecek olan bir yaz başlar.
 
Baş belası kardeş
 
Ailede durumdan memnun olan tek kişi William'dır. Bütün yazını piknikler, danslar ve akşam partilerinde Lola'nın peşinde dolaşarak kendini ona adayarak geçirmeye başlar. Şiirler yazar, aynanın karşısında provalar yapar, Lola'yla vakit geçirmek uğruna Parcher Ailesi'nin evinden çıkmaz. William ilk aşk heyecanını yaşarken ne Parcher Ailesi ne de Baxter Ailesi bu durumdan hoşnut olsa da Lola, William ve arkadaşları için ilgi odağı olur. Dünyanın etrafında döndüğü, yoldan geçtiğinde herkesin ona baktığı hisleriyle başa çıkmaya çalışan 17 yaşındaki William'ın bir de 10 yaşında bir kız kardeşi vardır: Jane. Her duyduğunu annesine yetiştiren William için sürekli tehdit olan bir baş belasıdır. 
 
Ergenlik buhranları
 
Her şeye öfkelenip, üzüldüğünde ağlamaya başlayan, duygularını yoğun yaşayan 17'likler hakkında "Artık çocuk olmadığını ve büyüdüğünü düşünen genç bir delikanlının bir kızı etkilemek için yapamayacağı şey yok," diyen yazar, sigara içmenin o yaşlarda üstünlük sağlama açısından önemli görülmesine de değiniyor. William'ın, büyüdüğünü göstermek için Lola adına düzenlenen veda partisine giderken, yeni kıyafet almayı reddeden babasına karşı verdiği mücadele de matrak bir dille yer alıyor kitapta. William'ın arkadaşlık ilişkileri üzerinden ve ailesiyle diyaloglarından 17 yaşındaki çocuk psikolojisine dikkat çekiyor Tarkington. Her ne kadar esprili bir anlatımı olsa da ergenlik çağındaki çocukların ne kadar hassas olduklarını William'ın hikayesiyle anlamamızı sağlıyor.
 
Tarkington'un ilk olarak 1916'da yayımlanan kitabı, aradan neredeyse bir asır geçmiş olmasına rağmen insan gelişiminin hiç değişmediğini, her dönemde aynı geçişleri yaşayan insanlar olduğunu kanıtlıyor.
 
Daha önce yaşanılan bir yere seneler sonra geri dönüldüğündeki farklılıkları görmek gibi, 17 yaşına yolculuk yaparak onu hatırlatıyor okura "On Yedi".