Harold Bloom, "Batı Kanonu"nda önce, Pessoa’nın ne çılgın ne de sadece ironik bir zekaya sahip olduğunu söyler. Dördü bir arada bir şair olarak görür Pessoa’yı: Pessoa'nın kendi icat ettiği takma isimler olan Alvaro de Campos, Alberto Caeiro, Ricardo Reis ve Fernando Pessoa’dan mürekkep bir şair. Yeniden doğmuş bir Whitman olarak olarak da görüyor Pessoa'yı. 19. YY.'da yaşamış, Amerikan edebiyatının bütün dünyaca tanınan ilk şairi Walt Whitman... Bloom, Pessoa’nın nasıl bir Whitman olduğunu şöyle açıklar: "'Benliğim', 'hakiki ben' ya da 'ben kendim' ve 'ruhum' yerine kendisine farklı isimler veren ve bunların hepsi için mükemmel şiir kitapları yazan, hatta Walt Whitman adıyla başka bir kitap yazan bir Whitman’dır."

 

Bloom, 20. YY.'ın en kayda değer şairlerinden Octavio Paz’ın, dördü bir arada bu şairi nasıl özetlediğine de yer verir “Batı Kanonu"nda. “Caeiro,” der Octavio Paz, “Reis, Campos ve Pessoa’nın etrafında döndüğü güneştir. Her birinde yadsıma ya da gerçek dışılık parçacıkları vardır. Reis, biçime inanır, Campos duygulara, Pessoa sembollere. Caeiro ise hiçbir şeye inanmaz. O vardır.”

 

Haklı olarak şimdi diyebilirsiniz ki, neden bu kadar uzattın da lafı, evelemeden gevelemeden “Anarşist Banker"e getirmedin? Zorun ne? Neden doğrudan “Anarşist Banker” üzerine yazmadım da Campos, Caeiro ve diğerlerini anlattım? Doğrusunu isterseniz, bunun tek nedeni var: Eğer ömrü hayatınızda Pessoa’dan tek satır okumadıysanız; sadece o kadar da değil, Pessoa’nın uydurduğu Campos’u, Reis’i ya da Caeiro’yu duymadıysanız, 56 sayfalık zeka ve ironi dolu novella sizi biraz zorlayabilir. Belki de, bugüne, içinde olduğumuz bu şiddet dolu zamanlara bile ışık tutan “Anarşist Banker"in tadını çıkaramayabilirsiniz. Çıkaramayınca da düz bir okuma yapmak zorunda kalabilirsiniz... Bir film özetler gibi, "İki adam var, bunlardan biri, banker olanı, meğer eski bir anarşistmiş," diye okumaya girişebilirsiniz...

 

Bu hem size, hem de Pessoa’ya, hem de “Anarşist Banker"e büyük haksızlık olur. Ama arka planı bilirseniz, daha doğrusu, Pessoa’yı ve onun icatları Caiero’yu, Campos’u, Ricardo Reis’i; yani bütün hepsinin müthiş şiirlerini, hatta Pessoa için yazılmış onca kitabı (mesela Saramago'nun “Ricardo Reis’in Öldüğü Yılı” ya da mesela Tabuchhi’nin “Fernando Pessoa’nın Son Üç Günü’nü ya da mesela Bloom’un yukarıda zikrettiğimiz “Batı Kanonu"nu veyahut da “Pessoa, Pessoa’yı Anlatıyor"u) okumuşsanız eğer “Anarşist Banker” size çok şey söyler. İlk olarak da, bu kitabı sadece Pessoa’nın ironik zekasının kurgulayabileceğini söyler. Bu biricik zekayı bugüne dek hiç kimsenin taklit etmeye kalkışamadığını, kim bilir belki de bir daha asla kalkışamayacağını söyler... Böylelikle, bütün bu okumaların eşliğinde, o 56 sayfanın hiç bitmemesini isteyerek okumaya girişirsiniz “Anarşist Banker’i. 

 

Bu yüzden siz siz olun, Pessoa okumaları yapmadıysanız eğer, önce Pessoa ve icatlarının şiirlerinden başlayın okumaya. Akabinde, yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gözlerini açan anarşist bankerimizin, nasıl gençliğinde anarşist sendikalara katıldığını, özgürlüğe nasıl baş koyduğunu, sonradan neden o anarşist gruptan ayrıldığını ve bu arada nasıl zenginleştiğini anlatan hikayelerine geçin.