Claude Monet; İzlenim, Gündoğumu (Impression, soleil Levant), 1872, Marmottan Monet Müzesi, Paris

İzlenimcilik: 19. Yüzyılda Parisli sanatçılardan oluşan bir grubun ortaya çıkardığı sanat akımı. Özellikle resim sanatını etkilemekle beraber, edebiyat ve müzik alanında da yenilik ve değişimlere önayak oldu.

1870 ve 80’lerde, Fransa’daki gelenekçi sanat çevrelerinin tepkisini çeken bağımsız sergilerle başlayan akım, giderek sanatçıları etkisi altına aldı. Akımın ismi ilk kez, Claude Monet’nin 1872 tarihli İzlenim, Gündoğumu (Impression, soleil levant) adlı tablosuna tepki gösteren eleştirmen Louis Leroy tarafından kullanılmıştı.

IŞIK, DAHA FAZLA IŞIK!

Resimde İzlenimcilik akımının özellikleri kısaca şöyle belirtilebilir:

•Kısa ve ince ama yine de belirgin fırça darbeleri,
•Açık kompozisyon,
•Işığın değişen özellikleriyle beraber hassas bir şekilde betimlenmesi (çoğu zaman zamanın geçişini yansıtacak şekilde),
•Genel, sıradan bir konu,
•İnsan algısı ve deneyiminin önemli bir parçası olarak hareketin resme dahil edilmesi,
•Alışılmadık görüş açıları.

FRANSIZLAR VE BİR İNGİLİZ

İzlenimcilik akımı içerisinde sayılan en tanınmış ressamlar Camille Pissarro (1830–1903), Edgar Dégas (1834–1917), Paul Cézanne (1839–1906), Claude Monet (1840–1926), Pierre-Auguste Renoir (1841–1919), Gustave Caillebotte (1848 – 1894) ve İngiliz olmasına rağmen Fransa’da yaşayıp bu ülkenin resim anlayışından etkilenen Alfred Sisley’dir (1839-1899). Dégas kendisini İzlenimci olarak görmemekle beraber, akıma katılan diğer ressamlarla olan bağı ve resimlerindeki karşılıklı etkileşimler, onun bu başlık altında yer almasına neden oldu. Aynı şekilde Cézanne da İzlenimci anlayışı bir dönem benimsemesine rağmen, sanat yaşamının son yıllarında akımdan tamamen koptu.

NOTALARA ILIMLI BİR BAKIŞ

Müzik alanında İzlenimcilik yine Fransa’da ön plana çıkmıştır. Frédéric Chopin, Franz Liszt ve Modest Mussorgsky gibi bestecilerin etkisinde kalan 19. Yüzyıl sonu bestecileri, bir yandan da Richard Wagner’in orkestral müziğe getirdiği tonal yeniliklerden beslenmekle beraber, Alman bestecinin müziğiyle uyandırmak istediği şiddetli duygusallığa karşı durmuşlar ve daha nesnel ve ılımlı bir duygu ve olay betimlemesine gitmişlerdir. Müzikte İzlenimcilik’in en ünlü iki temsilcisi Claude Debussy (1862-1918) ve Maurice Ravel’dir (1875-1937).

Debussy - Clair de lune (Ayışığı, 1890)

Ravel - Pavane pour une enfante défunte (Ölmüş Bir Prenses için Pavan, 1902)