Uzunca bir süredir hayatımızda selfie, Türkçeleştirilmiş adıyla ’özçekim’. Ne zaman facebook’a girsem yahut instagram’a, sayamayacağım kadar çok selfie’yle karşılaşıyorum. Özel günlerde çekilmiş olanları bir kenara koyarsak, durum çoğunlukla vahim. Telefonun kamerasını kol mesafesinden kendine tutup çekilen bu fotoğraflarda, en çalışılmış bakışlar var. Sahibi tarafından onlarca deneme sonunda arkadaşlarla (!) paylaşılmasına karar verilmiş görüntü, ‘like’larını bekliyor. Önce fotoğrafın sahibi beğeniyor o kareyi, sonra da bizim beğenmemizi bekliyor. Ne kadar çok ‘like’ varsa o kadar çok ‘mutluluk’... Caravaggio’nun ‘Narcissus’ tablosunu hatırlatıyorlar bana, hayranlıkla sudaki aksine bakan Narcissus’u... Sonları benzemez umarım. Zira artık tehlikeli bir hal de aldı. Selfie çekeceğim diye düşüp orasını burasını kıranlar var. En son köprüde intihar etmek üzere olan adamla özçekimini yapan polis örneğindeki gibi vicdanı elden gidenler de... Kendini beğenmek, beğendirmek bunlar insani şeyler. Ama ‘narsisizm’ ile aralarında ince bir çizgi var ki kimsenin öteki tarafı deneyimlemesini istemem; Narcissus gibi eriyip bitmesini, dış dünyayla tüm bağlarının kopmasını...

 

 

Sosyal medyadaki bu görsel bombardıman, bu hafta Galerist’te açılan bir sergiye kaynaklık ediyor. Figüratif ve hipergerçekçi eserleriyle tanıdığımız genç sanatçı Rasim Aksan’ın ikinci kişisel sergisi olan “Narcissus”a... Aksan’ın büyük boyutlu tuval çalışmalarının yanı sıra detaylı kara kalem kâğıt işleri bulunuyor sergide. Kara kalem çalışmalarda çıplak genç kadın bedenleri yer alıyor. Uzaktan bakıldığında birer fotoğraf hatta selfie gibiler. Yaklaştığınızda resme dönüşüyorlar. Öyle ustalıkla çizilmişler ki hayran olmamak mümkün değil.

 

Bir aile yemeğini, bir buluşmayı anılaştırmak için çekilen selfie’lere bir diyeceği yok sanatçının. Ama sürekli kendi fotoğrafını çekip sosyal medyada paylaşmayı absürt buluyor, bir noktadan sonrasını da anlamsız. Bütün bunlara gönderme yapmak istemiş sadece. Özellikle altını çiziyor: “Topluma akıl vermek gibi bir derdim yok”. İnternetten çok sayıda selfie toplamış. Bu fotoğraflardan kara kalemle kolajlar hazırlamış. Kadın bedenleri küçücük çerçeveler içinde. Çünkü Aksan, selfie dünyasını dar buluyor. Dar ve siyah-beyaz; o yüzden kara kalem tüm o çıplak kadın selfie’leri. Kadınları seçmesinin altında ‘özçekim’i aktif olarak kullananların çoğunlukla kadınlar olması var ve kadın portreleri yapmayı sevmesi, kadınları daha estetik bulması...

 

 

Boş kâğıda kurşun kalemle çalışıp desen bittikten sonra püskürtmeli bir boya kullanıyor sanatçı. İs gibi kaplıyor bu boya deseni ve kurşun kalemin etkisini biraz kapatıyor. Ve dediğim gibi gerçek bir fotoğraf görüntüsü çıkıyor ortaya. Her bir kadın selfie’si onlar hakkında başka bir şey söylüyor ama ortak noktaları yüzlerindeki beğenilme arzusu, onaylanma isteği...

 

Sergideki ilginç işlerden biri de büyük boy ve renkli çalışılmış öküz resmi. Sanırsınız poz vermiş. Ve yine sanırsınız bu bir fotoğraf. Ama hayır, yaklaştığınızda yağlıboya olduğunu görüyorsunuz, kara kalemlerdeki teknikle yapıldığını. Aynı salonu paylaştığı çıplak kadınlarla inceden alay ediyor gibi bir hali var. Selfie’lerin karanlık ve dar dünyasının tersine onunki açık, rengârenk geniş bir dünya. Onun beğenilmek gibi bir derdi yok.

 

Bir sonraki salonda yine çıplak kadın selfie’lerinin arasında karşı karşıya konulmuş iki koyun resmi var. Türkiye’de birbirini ‘koyun’ olmakla suçlayan kutuplara gönderme yapıyor bu resimler. Onların özçekimleri sözlerinde. Onlar da sözleri üzerinden beğenilmek, onaylanmak istiyor.

 

Velhasıl popüler kültürün kodları arasındaki yerini hızla alan selfie çılgınlığını ustalıkla yorumlamış iyi bir sergi “Narcissus”.