CerModern’de devam eden “Akışta / In the Flux/ Dans le flux” isimli sergi Kasım ayı boyunca dijital sanat meraklılarına daha önce hiç görmedikleri bir kapsayıcı meta-uzam bir deneyim sunuyor.

Didem Yalınay, CerModern’de 200 metrekarelik bir alanı kendi icadı olan hologram ekranlarla artırılmış strüktürler kurarak gerçek mekanda hiçbir donanım kullanmadan içine girip kapsandığımız meta-uzam/ metavers bir deneyime dönüştürürken, ışık ve madde arasındaki göze görünmeyen ilişkilerin kuvvetini görünür kılıyor.

 

Cumhuriyet’in 100. yılına ithaf edilen sergide enstalasyon için mimar Seçkin Maden; kapsayıcı ses yerleştirmesi içinse Alman sanatçı Abel Korinsky ile çalışan Yalınay sergi için şunları söylüyor: “Bu sergi dünyada bir ilk. Gerçek mekânda uzam ötesine girebildiğimiz, geçiş yapabildiğimiz bir deneyim. Biz dijital sanat işlerini ekranlarda iki boyutlu olarak görüyoruz, burada ise üç boyutlu, kapsayıcı, alanın içine doğru kapsandığımız ve içine girebildiğimiz bir oluşumla karşılaşıyoruz. Bu işin bir diğer özgün niteliği ise bu içine girdiğimiz şeyin gözle görülmeyen yaşama dair olması, görünmeyeni görünür kılması. Dijital sanatta bir takım verileri ele alıp o verilere dair görseller yaratmaya dair örneklere sıklıkla rastlayabiliyoruz ancak uzam ötesine girmekle ilgili ilk örnek bu sergi.

 

 

Buradaki meta uzam’a girmemizdeki temel niyetim bir Metaverse deneyim oluşturabilmek. Gerçek mekanda, meta uzam’da şeylerin ve bizlerin etkileşimi olduğu bir ortam yaratabilmek. Öyle bir etkileşim ortamı yaratabileyim ki bize beraber daha ötesine doğru yaratılabilelim. Seçkin Maden’le beraber yarattığımız bu yaratım alanı bir yaşamsal deneyime dönüşebilsin ve sizlere açabilelim.”

5 yıl süren bir çalışma sonucu ortaya çıkan sergide sanatçı aslında matematiği görünür kıldığını, diğer dijital sanatçıların verileri kullanarak soyutlama yaptıklarını söylerken kendisinin göze görünmeyen olanı somutlaştırdığını söylüyor. 

 

 

 

“Neden dijital sanat? Çünkü bütün meselemiz, bütün hayatımız, bütün merkezimiz bunun üstünde artık. Bütün sorunumuz bununla ilgili. Sanatçı da günümüzün meselelerini ele alan insansa, sanat bunun alanıysa, bunları dert etmenin, bunlarla ilgili bir şeyler yapmanın, bunlarla ilgili inisiyatif almanın alanıysa başka neye ele alacağız? Bugünün kendini ifade etmenin en ileri tekniği bu. Soyutlaşmaya giden sanatçılar her zaman bir kırılma noktasını yaratmıştır. Dijital sanat da tıpkı öyle. Yaratımın çok

önemli bir kırılma noktasındayız.”

 

 

Kendi icadı olan hologram ekranları 2019 yılında ‘BMCT’ sanat rezidansı projesi kapsamında Le Cube’de çalışmalarını sürdürürken tasarladığını ifade eden sanatçı göze görünmeyeni görebilmek ve bu alana girebilmek için zihnimizi açmamız gerektiğini ekranları bu nedenle tasarladığını söylüyor ve ekliyor: “Çünkü alana ihtiyacım vardı, boyuta açılabilmem gerekiyordu. Düz bir ekran yerine derinlik sağlayabilmek için bu ekranları tasarladım.”  

 

Bilinmezden bilinene doğru ilerleyen söyleyen bugüne kadar bilim insanlarıyla yaptığı görüşmeler, atölyeler, workshoplar sonucu zaman, uzam, hareket, bükülme ve boyutlar üzerine elde ettiği bulguları görselleştirdiğini ifade eden Didem Yalınay dijital teknoloji üzerine sorgulamalarla yaşamdaki ilinti ve ilişkiler üzerine jeneratif işler üreterek gerçek mekanda meta-uzam deneyimler yaratan kapsayıcı enstalasyonlar yapıyor. Akademisyen sanatçı halen Fransız Sorbonne Üniversitesi’nde çalışmalarını sürdürüyor. Geçtiğimiz yıl Fransa’nın en seçkin sanatçı konaklama programı tarafından dünya çapında 24 sanatçı arasına seçilen ve 2023 Uluslarası Elektronik Sanat sempozyumu (ISEA 2023) kapsamında da dünya çapında 20 sanatçı arasına giren Yalınay, 2022 yılında Cité International des Arts Paris’te ve bu yıl 2023 Mayıs ayında Sorbonne Galeri Michel Journiac’ta solo sergiler gerçekleştirdi. Yalınay’ın beraber çalıştığı bilim insanlarının arasında quantum fiziğinin önde gelen isimlerinden Cambridge Fizik bölümü profesörü Mete Atatüre, Türkiye’deki ve Fransa’daki çalışmalarıyla karbon emüsyon sorununa çözümler geliştiren Prof.Dr. İskender Gökalp gibi önemli bilim insanları bulunuyor.

 

 

Kadınların teknolojik, bilimsel ve sanatsal yeniliklerine adanan ve Paris’te düzenlenecek olan uluslararası bienal NovaXX’te de çalışmalarını sergileyecek olan Yalınay’ın “Akışta / In the Flux/ Dans le flux” isimli sergisi 3 Aralık'a kadar CerModern’de görülebilir.