Kreşendo’dan 'Müzikte Eşitlik' raporu
Türkiye’de müzisyenlerin durumu ilk kez bu kadar net gözler önüne seren, Kreşendo’nun hazırladığı “Müzikte Eşitlik” projesinin kapsamlı raporu Salon İKSV’de düzenlenen lansmanla kamuoyuna sunuldu.
Suzan Somalı Sönmez
ssomalisonmez@gmail.com
Kreşendo, UNESCO Kültürel Çeşitlilik Uluslararası Fonu desteğiyle yürüttüğü “Müzikte Eşitlik” projesinin kapsamlı raporunu, Salon İKSV’de düzenlediği lansmanla kamuoyuna sundu.
“Müzikte Eşitlik: Türkiye’de Müzisyenin Durumu” başlıklı rapor, Türkiye’de müzisyenlerin karşılaştığı yapısal sorunları, toplumsal cinsiyet eşitsizliklerini ve ekonomik güvencesizlikleri veri temelli bir yaklaşımla ortaya koyuyor.
Etkinliğin açılış konuşmasını, VibeLab Kurucu Ortağı ve 2012-2018 yılları arasında Amsterdam’ın ilk “Gece Belediye Başkanı” olarak görev yapan Mirik Milan Gelders yaptı. Milan, gece hayatının yalnızca eğlenceyle sınırlı olmadığını; ulaşım, güvenlik, turizm ve mekân üretimi gibi birçok alanı kapsadığını vurguladı. “Gece belediye başkanlığı aynı zamanda çeşitlilik, eşitlik ve kapsayıcılık gibi toplumsal değerleri de merkezine alır,” dedi.
Amsterdam’ın ilk “Gece Belediye Başkanı” Mirik Milan Gelders
Hazal Sipahi’nin sunumuyla gerçekleşen etkinlik, katılımcıların dahil olduğu interaktif oyunlarla zenginleşti. Artemis Günebakanlı ve Kreşendo Kurucu Direktörü Beril Sarıaltun’un gerçekleştirdiği ve Sarıaltun ‘un “Bu raporu müziğiyle kendi hikâyesinin peşinde ısrarla giden tüm müzisyenlere; birlikte söylemenin yollarını arayanlara ve artık aramızda olmasalar da sesiyle kalbimizde yaşayanlara ithaf ediyoruz.” sözleriyle tanıttığı “Müzikte Eşitlik Raporu Sohbeti” oturumunda, raporun öne çıkan bulguları tartışıldı.
Artemis Günebakanlı ve Kreşendo Kurucu Direktörü Beril Sarıaltun
Rapordan çarpıcı bulgular
“Müzikte Eşitlik” projesi, UNESCO Uluslararası Kültürel Çeşitlilik Fonu (IFCD) tarafından desteklenen 12 projeden biri oldu. 69 ülkeden gelen 530 başvuru arasından seçilen proje, Kreşendo’yu Türkiye’den bu fona kabul edilen ilk müzik kurumu konumuna taşıdı.
Kreşendo’nun aynı zamanda araştırma temelli ilk yayını olan rapor, Ankara, Diyarbakır, İstanbul ve İzmir’de yapılan saha çalışmalarıyla hazırlandı. Araştırma kapsamında 48 kişiyle derinlemesine görüşmeler, 371 kişinin katıldığı çevrimiçi anket, 107 sektör temsilcisiyle yuvarlak masa toplantıları ve 15 uzmanla kilit görüşmeler gerçekleştirilerek oluşturulan raporda öne çıkan veriler şöyle:
- Müzisyenlerin yalnızca yüzde 37’si müzikten elde ettiği gelirle geçinebiliyor.
- Kadın müzisyenlerin yalnızca yüzde 9,3’ü, ayda iki veya daha fazla sahneye çıkabiliyor (erkeklerde bu oran yüzde 44.2).
- Müzisyenlerin sadece yüzde 12’si sigortalı çalışıyor; yüzde 31’inin hiçbir sosyal güvencesi yok.
- Katılımcıların yüzde 87’si, son 5 yılda en az bir kez konser iptali yaşamış.
- Türkiye, 2023’te küresel kayıtlı müzik gelirlerinin yalnızca yüzde 0,3’ünü elde edebilmiş.
- Algoritmaların yönlendirdiği dinleme alışkanlıkları, alternatif türlerin görünürlüğünü sınırlıyor.
- Büyük organizasyonlar, erişimi zaten yüksek olan isimlere odaklanıyor; yeni ve alternatif sesler dışarıda kalıyor.
