Milliyet Sanat
Milliyet Sanat » Haberler » Diğer » Müzik Sandığı, Romen ve Bizans ezgilerini buluşturacak

Müzik Sandığı, Romen ve Bizans ezgilerini buluşturacak

Müzik Sandığı, Romen ve Bizans ezgilerini buluşturacak02 Kasım 2025 - 03:11
İstanbul Atatürk Kültür Merkezi, 2 Kasım gecesi, Romen ve Bizans müziğinin erken dönem örneklerini sahneye taşıyacak “Müzik Sandığı” projesine ev sahipliği yapmaya hazırlanıyor.
Suzan Somalı Sönmez
ssomalisonmez@gmail.com
 
2 Kasım gecesi AKM Tiyatro Salonu’nda gerçekleşecek “Müzik Sandığı” projesi, Balkanlar’dan Anadolu’ya uzanan kültürel bir yolculuğun duraklarından biri olacak. Dimitrie Cantemir’in müzik ilmiyle Anton Pann’ın kilise müziği mirasını bir araya getirerek hem akademik hem de duygusal bir repertuvar sunmayı hedefleyen proje, Romen kültürel değerlerini tanıtma amacıyla yola çıkmış, eğitici ve sanatsal boyutlarıyla dikkat çeken bir girişim olarak uluslararası sahnede yerini alıyor.
 
“Müzik Sandığı”, çok değerli müzisyenleri bir araya getiriyor. Konserin koordinatörü Romanya’dan Dr. Constantin Raileanu, yalnızca bir kanun icracısı değil, aynı zamanda Bizans müziği üzerine yaptığı doktora çalışmalarıyla tanınan bir müzikolog. Anton Pann Ensemble’ın kurucusu olan Raileanu, bugüne dek yayımladığı albümlerle ve müzik seminerleriyle Balkan müziğinin bilimsel temellerini sahneye taşıyor.
 
Udun başında yer alan Dr. Alexandru Stoica, Anton Pann Ensemble ile birlikte “Kara Eftak ve Melo” albümlerinde yer aldı. Stoica’nın icrası, Osmanlı saray müziği ile Romen halk ezgileri arasında kurduğu köprüyle dikkat çekiyor.
 
Keman sanatçısı Sabin Penea, Avrupa’nın önde gelen konservatuarlarında eğitim aldıktan sonra, 500’ü aşkın konserle uluslararası sahnelerde yer aldı. Aynı zamanda ‘JazzUp Sea’ ve ‘JazzUp Peak2 festivallerinin sanat yönetmeni olan Penea, Cantemir’in tüm müzikal külliyatını Anton Pann Ensemble ile birlikte kaydeden isimlerden biri. Penea, 2021’de Liège’de düzenlenen Kreutzer Yarışması birincilik ödülünün de sahibi.
 
Viyolonselde Dr. Andrei Ni?escu, Solartis Quartet’in kurucu üyelerinden biri olarak hem klasik hem de erken dönem müzikte aktif bir kariyere sahip. Cantemir ve Pann repertuvarına getirdiği yorumlar, onun hem teknik hem de duygusal derinliğini ortaya koyuyor. Ni?escu, Romanya’da genç kuşağın klasik müzikle bağ kurmasında önemli bir rol oynuyor.
 
Lübnan’dan gelen Ghassan Bouz, Arap müziği ile caz ve fusion türlerini ustalıkla harmanlayan bir perküsyon virtüözü. Darbuka, bendir, cajon ve djembe gibi enstrümanlarla sahnede ritmik bir zenginlik sunan Bouz, Anton Pann Ensemble ile yaptığı iş birlikleriyle tanınıyor.
 
Türkiye’den Prof. Dr. Murat Salim Tokaç, tanbur ve ney icrasındaki ustalığıyla Osmanlı müziğinin yaşayan temsilcilerinden biri. 1995’te Fransa’da yayımlanan “FASIL” albümünde Cinuçen Tanrıkorur ile birlikte yer aldı. “Gençlik Hülyâları”, “DEM” ve “Serçeşme” gibi albümleriyle hem yurtiçinde hem yurtdışında geniş bir dinleyici kitlesine ulaşan sanatçı 1998’de ‘Yılın Müzik Adamı’ ödülüne layık görüldü.
 
Dimitrie Cantemir (1673–1723)
 
Osmanlı’ya bağlı Boğdan eyaletinin beyi olan Dimitrie Cantemir, aynı zamanda tarihçi, filozof, müzikolog ve besteci. Genç yaşta İstanbul’a rehin olarak gönderilmiş, burada Enderun’da ve Rum Ortodoks Patrikhanesi’nde eğitim almıştır. Türk müziğine büyük ilgi duymuş, Kemani Edirneli Ahmed Çelebi ve Tamburi Angeliki’den dersler almış. En önemli müzik çalışması, “Kitabü’l-İlmi’l-Mûsiki ala Vechi’l-Hurûfât” adlı eseri. Bu kitap 350’den fazla peşrev ve semaiyi içeren, alfabetik nota sistemiyle yazılmış ilk Türk müziği nazariyat kitabı. Cantemir’in bu çalışması, Türk müziğinin teorik temellerini sistematik biçimde ele alan ilk eserlerden biri olarak kabul edilir. 
 
 
Anton Pann (1796–1854)
 
Sliven doğumlu Anton Pann, Osmanlı topraklarında doğmuş bir Romen besteci, müzikolog, şair, folklorist ve eğitimci. Bizans müziği ve kilise müziği alanında uzmanlaşmış, Petros Ephesios’un Bizans notasyon sistemini öğrenmiş ve bu sistemi Romanya’da yaygınlaştırmış. Hem dini hem seküler müzikte üretken olan Pann, “Bazul teoretic şi practic al muzicii bisericeşti” (Kilise Müziğinin Teorik ve Pratik Temeli) adlı eseriyle tanınır. Aynı zamanda halk müziği derlemeleri yapmış, lautari (gezici müzisyen) melodilerini toplamış ve düzenlemiştir. Pann’ın müziğ, hem saray hem halk kültürünü yansıtan zengin bir repertuvara sahiptir. Ona atfedilen en bilinen eserlerden biri, Romanya’nın ulusal marşı olan “De?teapta-te, române!”dir. 
 
 
Dimitrie Cantemir ve Anton Pann, müzik tarihinde hem teorik hem kültürel açıdan önemli iki figür. Farklı dönemlerde ve farklı coğrafyalarda şekillenmiş olsa da, müziği bir bilgi alanı olarak düşünerek kültürel mirası kayıt altına alan bu iki değerli müzik adamı anısına 2 Kasım akşamı saat 20.30’da gerçekleşecek konserde, Cantemir’in “Müzik İlmi” kitabı ve Pann’ın “Kilise Müziğinin Teorik ve Pratik Temeli” adlı eserlerinden seçilen parçalar seslendirilecek. Sirto, longa ve zeybek gibi Türk ve Romen dans müzikleri hem ritmik hem melodik olarak sahnede hayat bulacak. Repertuvar, tarihsel bir anlatı sunacak; izleyiciler, ses aracılığıyla yüzyıllar öncesine uzanan bir kültürel hafızaya tanıklık edecek.
 
 
Etiketler: Müzik Sandığı  Romen  bizans  müzik  sanat