Milliyet Sanat
Milliyet Sanat » Haberler » Diğer » Nirvana'nın 'Nevermind' davasında son söz

Nirvana'nın 'Nevermind' davasında son söz

Nirvana'nın 'Nevermind' davasında son söz03 Ekim 2025 - 05:10
Efsanevi albüm kapağında dört aylıkken yer alan Spencer Elden, Nirvana’ya karşı açtığı çocuk pornografisi davasını bir kez daha kaybetti. Mahkeme, görselin sanatsal bağlamda değerlendirildiğini ve dava gerekçelerinin yetersiz olduğunu belirtti.
Suzan Somalı Sönmez
ssomalisonmez@gmail.com
 
ABD'de 1991 yılında yayınlanan Nirvana’nın kült albümü “Nevermind”ın kapağında çıplak olarak yer alan Spencer Elden’in, 30 yıl sonra açtığı dava yeniden reddedildi. Elden, albüm kapağının çocuk pornografisi içerdiğini ve izni olmadan kullanıldığını iddia ederek hem grup üyelerine hem de albümün yapımcılarına karşı tazminat talep etmişti. Ancak Kaliforniya Bölge Mahkemesi, davayı ikinci kez reddederek noktayı koydu: “Fotoğraf, sanatsal bir eser bağlamında değerlendirilmelidir.”
 
 
30 yıl sonra gelen dava
 
1991 yılında dört aylıkken bir havuzda çekilen ve Nirvana’nın “Nevermind” albüm kapağına konan Spencer Elden, bu ikonik görüntünün yıllarca rızası dışında kullanıldığını ve kendisinde ciddi psikolojik zararlar yarattığını öne sürerek 2021’de dava açmıştı. Elden, albüm kapağının cinsel istismar çağrışımı içerdiğini savunarak sanatçıların, fotoğrafçının ve yapımcıların yasal olarak sorumlu tutulmasını istemişti. Dava ilk etapta zaman aşımı gerekçesiyle düşürüldü. Ancak Elden’in temyize gitmesi ve albümün yıllar sonra yeniden yayımlanmasının yeni bir dava açılmasına olanak tanıyabileceği yönündeki argümanlar sonucu, süreç bir kez daha mahkemeye taşındı.
 
Mahkemeden net mesaj: 'Sanatsal bağlam var'
 
Davanın yeniden görülmesini sağlayan temyiz sürecinin ardından, 30 Eylül 2025 tarihinde Kaliforniya’daki federal yargıç Fernando Olguin, Elden’in iddialarının yeterli yasal dayanağa sahip olmadığını belirterek davayı kalıcı olarak reddetti. Yargıç Olguin, kararında şu ifadelere yer verdi: “Fotoğraf, çıplaklık içeriyor olabilir ancak bağlam cinsel değil; bu bir çocuk istismarı davası değil. Görüntüde cinsel bir mesaj ya da çağrışım yok. Aksine, kültürel ve sanatsal bir anlatım biçimi söz konusu.” Mahkeme ayrıca Elden’in, yıllar boyunca bu görüntü üzerinden kamusal etkinliklere katıldığını, imzalı albüm kapakları sattığını ve ‘Nirvana bebek’ kimliğini ticari ve tanıtımsal amaçlarla kullandığını da vurguladı. Bu durum, Elden’in ‘zarar gördüm’ iddialarını zayıflatan unsurlar arasında değerlendirildi.
 
 
Spencer Elden
 
Nirvana cephesi rahat nefes aldı
 
Davanın sanıkları arasında Nirvana'nın hayatta kalan üyeleri Dave Grohl ve Krist Novoselic, merhum Kurt Cobain’in eşi Courtney Love, fotoğrafçı Kirk Weddle, yapımcılar ve plak şirketi temsilcileri yer alıyordu. Dava sürecinde grup üyeleri, albüm kapağının hiçbir zaman cinsel ya da istismara açık bir anlam taşımadığını, sanat tarihinde çıplaklıkla ilgili benzer örneklerin sıklıkla yer aldığını savunarak reddi talep etmişti.
 
 
Tartışmalar bitse de soru işaretleri sürüyor
 
Her ne kadar dava artık kapansa da olay müzik ve sanat dünyasında sansür, çocuk imgesi kullanımı ve telif hakları gibi konularda derin etik tartışmaları yeniden gündeme taşıdı. Pek çok sanatçı ve hukukçu, çıplak çocuk fotoğraflarının sanatsal ifade ile istismar arasındaki ince çizgide nasıl değerlendirileceğine dair sorular sormaya devam ediyor. Öte yandan, “Nevermind” kapağı hâlâ dünya müzik tarihinin en ikonik görsellerinden biri olarak kabul ediliyor. Elden’in bu kapaktaki görüntüsü, rock tarihine yalnızca bir albüm kapağı değil, bir kültürel dönüm noktası olarak da damgasını vurdu.
 
Etiketler: Milliyet Sanat  Nirvana  Nevermind  dava