Garanti BBVA tarafından kurulan Salt, programlarıyla ziyaretçi ve kullanıcılarına özgür bir karşılaşma, araştırma ve ifade alanı sunmayı sürdürüyor. 

 

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Resim Bölümü’ne bağlı Halı Atölyesi’nin “beraber öğrenme”ye dayalı pedagojik yaklaşımı ve kolektif üretim pratiğini irdeleyen 90'lardan Beri Halı’dayız, 1 Mart’a dek Salt Beyoğlu’nda devam ediyor. 2026’nın ilk yarısında Salt Beyoğlu ve Salt Galata yapılarında sunulacak yeni sergiler ise ekoloji, mekânsal pratikler ve toplumsal hafızayla ilişkili meseleleri gündeme getiriyor. 

 

 

BBVA Vakfı iş birliğiyle düzenlenen Salt Sanatsal Araştırma ve Üretim Destek Programı kapsamında seçilen projeler Salt Galata’da sergilenecek. 30 Ocak–8 Mart tarihlerinde Güneş Terkol’un, annesi Elmira Terkol ile birlikte yürüttüğü çalışma sunulacak. Yirmi yılı aşkın bir sürece yayılan görüşmeler, arşiv malzemeleri ve buluntu nesneler aracılığıyla geliştirilen araştırma, Rusya’dan Çin’e ve en nihayetinde Türkiye’ye uzanan bir göçün izini sürüyor. Gündelik pratikler ile hafızayı taşıyan nesneler etrafında kurgulanan sergi, göç sandıklarını ve barındırdıkları sembolik anlamları merkeze alıyor; aile hikâyeleri, tanıklıklar ve çeşitli kültürel kaynaklar üzerinden kişisel ve kolektif deneyimlerde saklı tarihleri açığa çıkarıyor.

 

 

 

Onur Gökmen’in 1 Nisan–6 Mayıs tarihlerinde sunulacak araştırması Subsoil [Toprakaltı] ise Türkiye’nin çevre ve kurum tarihinde büyük ölçüde göz ardı edilmiş bir olayı ele alıyor: 1986 Çernobil faciasının ardından Karadeniz’de yetişen çayda radyoaktif kirliliğin tespit edilmesi. Orta Doğu Teknik Üniversitesi’ndeki araştırmaları temel alan proje, bilimsel bulguların devlet kurumları içerisinde nasıl şekillendirildiği, bastırıldığı ya da yok sayıldığını irdeliyor. Radyasyonun doğal ve kurumsal sistemlerdeki dolaşımının izini süren proje, çevresel zararın görünmez ve yavaş da olsa halk sağlığını, politikaları ve kolektif hafızayı nasıl etkileyebileceğine dikkat çekiyor.

 

 

Salt’ın geçmiş sergilerinde kullanılıp depoya kaldırılan ünite ve ham maddelerin izini süren program, sergi mekânından depoya uzanan serüveninde malzemeye yüklenen anlamları sorguluyor; kurumun 15 yılda yaptığı sergilerden hareketle, ıskartaya çıkarılan malzemelerin de hafızası olduğunu ve arşivsel bir değer taşıyabileceğini ortaya koyuyor. Program süresince tasarımcılar, kullanıcılar ve iştirakçilerle yürütülecek atölye ve konuşmalarda ileri dönüşüm, tamir, tasarım süreçleriyle bu malzemelerin, mekânsal ve sanatsal ihtiyaçlar doğrultusunda yeniden kullanıma sokulması amaçlanıyor. 11 Mart–12 Nisan tarihlerinde Salt Beyoğlu’nda yer alacak program, bir malzeme yığını etrafında sergi yapım süreçleri ve tasarım pratiklerini tartışmaya açıyor.

 

 

22 Nisan–23 Ağustos tarihlerinde Salt Beyoğlu’nda sunulacak sergi, Türkiye’den Filistin, Lübnan ve Tunus’a uzanan bir coğrafyada arazi, hafıza ve arşiv arasındaki ilişkileri irdeliyor. Araziyi nehirler, dağlar, çöller, obruklar, barajlar, gözetleme sistemleri, uydular, kahvehaneler ile kaldırımların iç içe geçtiği, ilişkisel bir mekân olarak ele alıyor; yapısal, sömürgeci ve yavaş şiddetin görünen ve görünmeyen izlerini taşıyan bir tanık olarak konumlandırıyor. Mülkiyet ve sömürüye dayalı pratiklerin ötesinde araziyle başka türlü ilişkilenme biçimlerinin nasıl kurulabileceğini araştıran sergi, sanatçıların üretimleri aracılığıyla yeni bir “yerdeşlik” tahayyül ediyor.   

 

 

Türkiye sanat tarihine odaklanan Sanat Arşivi kapsamında Handan Börüteçene Arşivi’nin yanı sıra 1980’li ve 90’lı yıllarda gerçekleştirilmiş performanslara ışık tutan kaynaklar erişime açılacak. Ayrıca Nur Koçak’ın 2019’da Salt’ta gerçekleştirilen sergisi ile Salt Araştırma’daki arşivini temel alarak hazırlanan ve sanatçının üretimine kapsamlı bir bakış sunan monografi yayımlanacak. Türkiye’de mimarlık pratiklerinin gelişimine katkı sunmuş uzmanların mesleki ve kişisel arşivlerinden belgeleri içeren Mimarlık Arşivi kapsamında Han Tümertekin ve Selahattin Yazıcı arşivleri; Grafik Tasarım Arşivi kapsamında Bülent Erkmen Arşivi erişime açılacak. 19. yüzyıldan günümüze toplumsal yaşam, eğitim ve yapılı çevreye ilişkin belgeleri bir araya getiren Kent, Toplum ve Ekonomi Arşivi bünyesinde ise Baban ve Aygen Aileleri ile Enver Esenkova arşivlerinin erişime sunulması planlanıyor. 

 

 

 

 

 

Birlikte öğrenme süreçlerini ve özgün yaklaşımları teşvik etmek amacıyla 2013’ten bu yana her yıl düzenlenen Salt Araştırma Fonları’nın 2026 başvuruları Ocak ayında başlıyor. Ekonomi tarihi alanındaki araştırmalara sürdürülebilir bir katkı sunmayı amaçlayan Garanti BBVA Ekonomi Tarihi Fonu ile birlikte 2026 yılında toplam sekiz projenin desteklenmesi hedefleniyor.

 

 

Disiplinlerötesi araştırma ve iş birliğini teşvik etmek amacıyla Mart 2025’te Salt Beyoğlu’nda bir dizi etkinlikle başlayan Forum’un ilk edisyonu Su Etrafında’nın çıktıları, bir web sitesinde derlenerek erişime açılıyor. Suyun coğrafyalar, altyapılar, dil ve hayal gücü ile bağlantısını irdeleyen beş araştırma grubunun üretimlerinden oluşan bu platform; mimarlık, tasarım, ekoloji, etnografi, sanat ve edebiyat gibi farklı alanlardan perspektifleri bir araya getiriyor. 2026’da da devam edecek proje; arşiv ve saha çalışmaları, eleştirel haritalama, ses ve performans temelli üretimler, spekülatif kurgu gibi yöntemler aracılığıyla suyun politik, kültürel ve ekolojik boyutlarına dair çok katmanlı bir anlatı oluşturmayı amaçlıyor. 

 

 

Salt Yorumlama kapsamında hazırlanan sergi turları yıl boyunca devam edecek. Ayrıca, Garanti BBVA desteğiyle yürütülen Bu son şansımız mı? gösterim programı ile Dünya Mimarlık Günü, Kış Bahçesi etkinliklerinin yanı sıra bir dizi söyleşi, atölye, gösterim, konuşma programı gerçekleştirilecek. Ayrıntılı bilgi için: saltonline.org.